Được xem là một hình thức đầu tư phổ biến trên thế giới, nhưng tại thị trường Việt Nam, đầu tư Bất động sản bằng Blockchain vẫn chưa có hành lang pháp lý cho phương thức này.

Blockchain – Xu thế lan rộng toàn cầu

Blockchain bất động sản là gì? Đây là hình thức các chủ dự án ủy quyền cho công ty công nghệ uy tín chia địa ốc của họ thành nhiều phần bằng nhau, sau đó mã hóa thành các token kỹ thuật số giao bán công khai, minh bạch trên các ứng dụng (app). Hình thức đầu tư bất động sản (BĐS) chia nhỏ trên nền tảng công nghệ Blockchain – Một hình thức đầu tư đáng chú ý nhưng cũng gây nhiều tranh cãi trên thị trường hiện nay.

Một số đơn vị đã cho ra đời ứng dụng mua bán trực tuyến, cho phép nhiều nhà đầu tư có thể cùng kết nối, mua chung một căn hộ, nền đất có giá trị hàng tỷ đồng. Ưu điểm dễ thấy nhất của việc chia nhỏ nhà ra bán khiến cho ai cũng có thể tham gia với số tiền đầu tư rất nhỏ.

Mã số Token kỹ thuật số đại diện cho một phần giá trị của tòa nhà và được giao dịch như một mã cổ phiếu và các nhà đầu tư trên thế giới có thể sở hữu tỷ lệ % nhất định đối với tòa nhà này tương ứng với số tiền họ mua Token. Mỗi mã cổ phiếu có giá trị 1 USD. Như vậy, sẽ có khoảng 25 đến 30 triệu người có thể sở hữu một phần hay toàn bộ cao ốc này với giá 1 USD/ 1 phần (hay 1 mã cổ phiếu).

Đây là hoạt động đầu tư hoàn toàn mới chưa từng xảy ra từ trước đến nay. Bên cạnh việc tiếp cận khách hàng dễ dàng hơn thì mặt khác nhà đầu tư có thể bán các Token này để gây quỹ phát triển dự án. Chưa kể đến lợi ích lớn hơn là giá trị bất động sản này thường gia tăng theo thời gian theo quy luật của thị trường.

Thay vì phải lo lắng chạy theo thời hạn trả tiền vay ngân hàng thì khi thực hiện mã hóa tài sản theo phương thức trên đây sẽ huy động được nguồn vốn lớn của xã hội thông qua các nhà đầu tư để hoàn tất việc xây dựng dự án.

Chưa có hành lang pháp lý cho giao dịch

Hội tụ nhiều ưu điểm tại thị trường Việt Nam, bài toán cấp bách cần giải hiện tại là siết chặt khung pháp lý cho hình thức đầu tư bất động sản qua Blockchain để bảo vệ quyền lợi của người mua/nhà đầu tư, giảm thiểu rủi ro.

Hiện tại, Việc mua chung một sản phẩm, một tài sản là động sản hay bất động sản đều được pháp luật công nhận, nghĩa là pháp luật thừa nhận quyền sở hữu chung. Tuy nhiên, để đánh giá việc mua chung tài sản là bất động sản thông qua công nghệ Blockchain có phù hợp với pháp luật hay không, cần xem xét 3 vấn đề cơ bản.

Thứ nhất, theo Luật Đất đai 2013, hợp đồng mua bán hay chuyển nhượng bất động sản phải được công chứng hoặc chứng thực. Thứ hai, theo Bộ luật Dân sự 2015, quyền sở hữu đối với tài sản mua bán được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm tài sản được chuyển giao, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác… Thứ ba, theo Luật Đất đai 2013, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.

Thực tế, không chỉ ở Việt Nam, rủi ro pháp lý cũng là vấn đề được nhà làm luật tại các nước đặc biệt quan tâm. Quy trình phức tạp và cũng là quan trọng nhất của các giao dịch bất động sản là xác minh quyền sở hữu hợp pháp.

Có thể thấy, cùng với việc ứng dụng công nghệ cao, chìa khóa của mô hình chia nhỏ bất động sản là pháp lý hoàn chỉnh. Do đó, yêu cầu quan trọng là các tài sản chào bán phải có đầy đủ hồ sơ pháp lý, công khai minh bạch. Cũng cần thêm sự hoàn thiện cơ sở pháp lý cho mô hình này để khuyến khích cách làm chuyên nghiệp, chấn chỉnh các đơn vị làm chưa tốt và bảo vệ quyền lợi của người mua.