Quận Tây Hồ là nơi có rất nhiều chốn linh thiêng được đông đảo người dân tới tham quan và cúng lễ. Đặc biệt là trong ngày Mùng 1 và ngày Rằm cuối cùng của năm, dù có bận rộn đến đâu, mọi người vẫn luôn dành thời gian để đi lễ chùa.  Đây có thể được coi là một trong những nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam.

1. ĐẾN QUÁN THÁNH, ĐƯỜNG THANH NIÊN, QUẬN TÂY HỒ

Đền Quán Thánh là một ngôi đền nổi tiếng tại Tây Hồ hay còn được gọi là Trấn Vũ Quan, Trấn Bắc là một trong bốn “Thăng Long Tứ Trấn” của Thăng Long xưa. Theo nhiều tư liệu để lại, đền Quán Thành được xây dựng vào thế kỷ thứ 11, thời kỳ đầu nhà Lý.

Ngay khi vừa đến nơi, bạn sẽ bị ấn tượng bởi bốn cột trụ với tượng hình phượng hoàng đấu lưng và các bức bình phong cổ 2 bên. Xung quanh các cột trụ là cặp câu đối đỏ nổi bật. Bước vào bên trong là không gian cổ kính của cổng tam quan, sân và ba lớp nhà tiền tế – trung tế – hậu cung.

Nổi bật nhất trong đền Quán Thánh phải kể tới là pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ được đúc bằng đồng đen với chiều cao gần 4m và nặng khoảng 4 tấn trên tảng đá cẩm thạch cao hơn 1m.

Theo sự tích kể lại, Huyền Thiên Trấn Vũ là vị thần đã nhiều đánh đuổi ngoại xâm, giúp dân Thăng Long trừ tà ma yêu quái và trấn quản phương Bắc. Trải qua các triều đại, đền Quán Thánh được đổi tên và trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ nguyên được nét kiến trúc độc đáo cho đến ngày nay. 

2. CHÙA TRẤN QUỐC, QUẬN TÂY HỒ

Chùa Trấn Quốc ban đầu có tên là chùa Khai Quốc, xây dựng vào năm 541 thuộc thời Tiền Lý. Vào đời vua Lê Hy Tông (1681 – 1705), chùa được đổi tên thành Trấn Quốc với mong muốn đây sẽ là nơi giúp dân xua đi thiên tai, đem lại cuộc sống bình yên cho toàn dân.

Được xem là ngôi chùa cổ linh thiêng và lâu đời nhất ở Thăng Long – Hà Nội, Chùa Trấn Quốc tọa lạc trên một hòn đảo nhỏ nằm về phía Đông Hồ Tây, nép mình yên tĩnh trên đường Thanh Niên.

Tổng thể ngôi chùa là một quần thể gồm nhiều lớp nhà với ba ngôi chính là tiền đường, nhà thiêu công và thượng điện, nối thành chữ Công. Trên cửa chùa vẫn còn hiện lên bút tích ba chữ Phương Tiện môn và cả hai câu đối được viết bằng chữ Nôm.

Toàn bộ không gian đều được trang trí sắc sảo với nhiều chi tiết độc đáo, tinh xảo như tượng, khắc linh vật, hoa văn… Các chi tiết bằng gỗ trong không gian đền cũng khá ấn tượng với những đường nét chạm khắc rất tinh tế.

Điểm nổi bật nhất của chùa Trấn Quốc có lẽ là tòa Bảo Tháp lục độ đài sen cao 11 tầng, mỗi tầng đều có tượng Phật A Di Đà bằng đá quý được đặt ở mỗi ô cửa hình vòm. Trên đỉnh của tòa Bảo Tháp là tòa tháp sen 9 tầng có tên là Cửu phẩm liên hoa.

Ngày nay, nơi đây vẫn là điểm đến của rất nhiều người chứ không riêng gì người dân Tây Hồ bởi không gian trầm mặc an nhiên làm người ta như buông bỏ hết mọi sân si khi đi qua cánh cửa đưa chân đến thiền môn.

3. PHỦ TÂY HỒ

Nằm trên bán đảo lớn của làng Nghi Tàm, phường Quảng An, quận Tây Hồ, được xây dựng vào năm 1598 – 1607 thờ mẫu Liễu Hạnh, một trong 4 tứ bất tử, là vị thánh của tín ngưỡng tứ phủ.

Tam quan phủ Tây Hồ mang đậm nét dân gian truyền thống người Việt xưa cùng các bức tả thanh long hữu bạch hổ, long phượng trình tường, tứ linh, tứ quý được đắp nổi rất tinh tế.

Phủ Tây Hồ bao gồm cổng tam quan, kiến trúc tam tòa thánh mẫu; Phủ chính có quy mô lớn nhất. Mặt trước có cửa tam quan 2 tầng, mái giữa có ghi “Tây Hồ hiển tích”, được trang trí tỉ mỉ, công phu. Bốn cánh cửa giữa phần trên chạm tứ quý, phần dưới chạm tứ linh, giữa chạm đào thọ.

Qua tam quan là phương đình 2 tầng, 8 mái. Nhà tiền tế, hậu cung xây sát sau phương đình; Kế đến là Điện Sơn Trang 3 tầng, 8 mái cong, lòng nhà có 2 tầng, tầng trên thờ Quan Âm, tầng dưới là 3 động Sơn Trang chiếm 3 gian; khu nhà khách, lầu Cô, lầu Cậu…

Phủ Tây Hồ hiện còn lưu giữ được khối di vật khá phong phú mang giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật thuộc thế kỷ XIX, XX như bộ tượng tròn gần 300 pho, hoành phi, câu đối…

Đặc biệt nhất là bức đại tự ghi: “Thiên tiên trắc giáng” (Tiên trời xuất hiện) và bức hoành phi ở cửa cung đề: “Mẫu nghi thiên hạ” (làm mẹ của cả thiên hạ).

Bên cạnh đó, trong các điện thờ Mẫu thường có ba pho tượng nữ thần đặt song hành: Mẫu Thượng Ngàn (áo xanh lá cây) tượng trưng cho rừng; Mẫu Thoải (thủy) (mặc áo trắng) tượng trưng cho nước; Mẫu Địa (mặc áo vàng) tượng trưng cho đất.

Phủ Tây Hồ là chốn tâm linh, linh thiêng của người dân Hà Nội. Những ngày Rằm, mùng 1 hay những ngày đầu năm mới, rất nhiều người đổ về đây để dâng lễ. Mọi người thường cầu mong sự may mắn, tài lộc, bình an và sức khỏe cho gia đình, người thân, bạn bè của mình.

Biên tập: Thu Hiền